Z dniem 2 lutego 2025 r. weszły w życie pierwsze przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (nr 2024/1689) w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji (tzw. AI Act).

Celem tego powszechnie obowiązującego aktu prawnego jest określenie ram dla funkcjonowania sztucznej inteligencji na obszarze Unii Europejskiej poprzez promowanie upowszechniania zorientowanej na człowieka i godnej zaufania sztucznej inteligencji, przy jednoczesnym zapewnieniu podstawowych wartości, którymi kieruje się Wspólnota, takich jak w szczególności ochrona zdrowia, bezpieczeństwa, demokracji, praworządności i środowiska.

AI Act klasyfikuje sztuczną inteligencję według stopnia jej ryzyka, dzieląc ją na:

• Systemy AI wysokiego ryzyka (art. 6 – 49 AI Act), czyli te systemy AI, które mają znaczący szkodliwy wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo i prawa podstawowe osób w Unii. Uznaje się, że system AI jest systemem wysokiego ryzyka, jeżeli jest on elementem związanym z bezpieczeństwem produktu objętego unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym lub też jeżeli taki system AI jest wprost oznaczony w załączniku III do AI Act.
• System AI ogólnego przeznaczenia (Art. 51 – 56 AI Act), czyli system AI oparty na modelu AI ogólnego przeznaczenia, który to system może służyć różnym celom, nadający się zarówno do bezpośredniego wykorzystania, jak i do integracji z innymi systemami AI.

Rozporządzenie ma przede wszystkim zastosowanie do:
• dostawców wprowadzających do obrotu lub oddających do użytku systemy AI,
• podmiotów stosujących systemy AI,
• importerów i dystrybutorów systemów AI,
• osób, na które AI ma wpływ i które znajdują się w Unii.

Większość obowiązków spoczywa na dostawcach (twórcach) systemów AI wysokiego ryzyka, czyli na tych, którzy zamierzają wprowadzić na rynek lub do użytku systemy AI wysokiego ryzyka w UE, niezależnie od tego, czy mają siedzibę w UE, czy w państwie trzecim. Rozporządzenie wymienia ponadto szereg zakazanych, na obszarze Unii Europejskiej, praktyk w zakresie AI, takich jak chociażby stosowanie systemów AI wykorzystujących techniki podprogowe będące poza świadomością danej osoby lub celowe techniki manipulacyjne lub wprowadzające w błąd, a także wykorzystujących słabości osoby fizycznej lub określonej grupy osób ze względu na ich wiek, niepełnosprawność lub szczególną sytuację społeczną lub ekonomiczną.

AI Act ustanawia także Europejską Radę ds. Sztucznej Inteligencji (zwaną "Radą ds. AI"), której zadaniem będzie w szczególności doradzanie Komisji i państwom członkowskim oraz udzielanie im wsparcia w celu ułatwienia spójnego i skutecznego stosowania AI Act.